Dalībnieks:Juristiltins/Osmanli tarihi
Osmanlı Devleti kronolojisi:
1299-1399
labot šo sadaļu- 1299 - Lielās Seldžuku impērijas sultāns, nosūtot beja rekvizītus (osmaņu turku: tabl-u alem) — bungas un karogu, ieceļ par beju Osmanu Ertūrula dēlu.
- 1301 - Kojunhisaras karš.
- 1302 - Miris seldžuku sultāns Alēdins Kejkubads III.
- 1324 - Tronī kāpj Orhans I.
- 1326 - Osmaņi iegūst Bursu.
- 1331 - Osmaņi iegūst Izniku.
- 1331 - Orhans gāzī Iznikā dibina pirmo osmaņu medresi.
- 1334 - Osmaņi anektē Karesi bejliku.
- 1337 - Osmaņi iegūst Kodžaeli novadu.
- 1346 - Organs gāzī apprec Kantakuzenosa meitu un noslēdz savienību ar Bizantiju.
- 1349-1352 - Sīlejmans pašā no Rūmas dodas palīgā Bizantijai un osmaņi iegūst Čimpes cietoksni.
- 1352 - Dženoviešiem tiek piešķirtas brīvas tirdzniecības tiesības osmaņu zemēs.
- 1354 - Osmaņi iegūst Gelibolu.
- 1361 - Notiek pirmie osmaņu sporta un mūzikas svētki (Edirnē sarīko cīņas eļļā).
- 1362 - Miris Orhans gāzi; Murads I kāpj tronī.
- 1362 - Tiek ieviests kazaskeru amats (islāma reliģiskais tiesnesis).
- 1363 - Tiek izdots Penčika likums (turku: Pençik Kanunu, Penç-yek, piecinieks).
- 1366 - Osmaņiem atņem Gelibolu pussalu.
- 1371 - Maricas kauja.
- 1376 - Bulgārijas karaliste atzīst osmaņu sizerēno varu.
- 1377 - Osmaņi atgūst Gelibolu.
- 1385-1386 - Osmaņi iegūst Nišu un Sofiju
- 1388 - Plošnikas karš un Balkānu savienības izveidošana.
- 1389 - Pirmais Kosovas karš.
- 1389 - Miris Murata I, Bajezids Pērkons kāpj tronī.
- 1390 - Osmaņi anektē Ajdinas, Saruhanas, Germijanas un Mentešes bejlikus.
- 1390 - Karamanas karagājiens, Konjas aplenkums.
- 1390 - Gelibolu ostas celtniecība.
- 1391 - Stambulas aplenkums.
- 1396 - Nībolu karš (turku: Niğbolu, Nībolu, bij. Nikopole).
- 1397-1398 - Karamanas bejliks atzīst osmaņu sizerēno varu.
- 1398 - Miris Tiesnesis Burhanedins.
- 1398 - Osmaņi iegūst Melnās jūras bejlikus.
1400-1499
labot šo sadaļu- 1400 - Bursā Tiek pabeigta Ulu mošejas celtniecība un tiek izveidota pirmā osmaņu slimnīca (osmaņu turku: Darü'ş-şifa).
- 1402 - Ankaras kauja un Bajezids Pērkons tiek sagūstīts.
- 1402 -1413 - Osmaņu bezvaldnieku laiks un iekšējie nemieri.
- 1409 - Sīlejmana Pieklājīgā (Süleyman Çelebi) saraksta savu pirmo mevlidu (mevlid, osmaņu dzejas paveids) „Vesiletü'n-Necat”.
- 1411 - Mehmeds I zaudē troni.
- 1416 - Šeiha Bedredina sacelšanās.
- 1416 - Ungārijas karagājiens.
- 1417 - Osmaņi iegūst Avlonju.
- 1418-1420 - Osmaņi iegūst Samsunas novadu.
- 1419-1424 - Bursā Ivazs Svētceļnieks ieliek pamatus Zaļajai mošejai (turku: Yeşil Külliye).
- 1421 - Miris Mehmeds Pieklājīgais un tronī kāpj Murads II.
- 1422 - Tiek gāzts Mustafa Pieklājīgais (viltvārdis).
- 1425 - Fenars Mulla kļūst par osmaņu pirmo islāma šeihu (osmaņu turku: Şeyhülislam).
- 1425 -1426 - Tekes bejliks pievienojas osmaņiem.
- 1427-1428 - Germijanas bejliks pievienojas osmaņiem.
- 1430 - Osmaņi iegūst Selāniku.
- 1432 - Dzimis Mehmeds Iekarotājs.
- 1434 - Edirnē Murads II uzbūvē Murada mošeju.
- 1439 - Osmaņi iegūst Semendiri.
- 1444 - Murads II atsakās no troņa; tronī kāpj Mehmeds Iekarotājs; Varnas kauja.
- 1445 - Mehmeds Iekarotājs atsakās no troņa; tronī atgriežas Murads II.
- 1447 - Edirnē uzbūvē Trīs šerefu mošeju.
- 1448 - Otrā Kosovas kauja.
- 1451 - Miris Murads II; tronī atgriežas Mehmeds Iekarotājs.
- 1453 - Konstantinopoles krišana.
- 1453 - Svētās Gudrības katedrāles pārveidošana par mošeju.
- 1458-1460 - Osmaņi ieņem Peloponēsas pussalu (Grieķija).
- 1461 - Trabzonas Rūmas impērijas sabrukums un pievienošanās Osmaņu impērijai.
- 1461 - Džandaru bejlika aneksija.
- 1463 - Sākas turku-venēciešu karš (1463-1479).
- 1463 -1470 - Konstantinopolē uzceļ Iekarotāja torni.
- 1466 - Mehmeda Iekarotāja Albānijas karagājiens.
- 1468 - Osmaņi iegūst Karamanas bejliku.
- 1468 - Pabeidz Topkapi pils celtniecību Konstantinopolē.
- 1473 - Otlukbeli kauja.
- 1475 - Krimas Ahmets Vainīgais pašā atzīst osmaņu sizerēno varu.
- 1476 - Karagājiens uz Bogdanas bejliku.
- 1478 - Tiek izdotas pirmās osmaņu zelta monētas.
- 1479 - Ar Osmaņu-venēciešu līgumu osmaņi piešķir venēciešiem tirdzniecības tiesības Trabzonā un Kefē.
- 1480 - Otranto kaujas beigas un neveiksmīgais Rodosas aplenkums.
- 1480 - Sadala divās atsevišķās struktūrās Rūmas (Eiropas) un Anatolijas kazaskerus (tiesnešus).
- 1481 - Mehmeda Iekarotāja nāve un tronī kāpj Bajezids II.
- 1481 - Naudas reforma — 100 drahmas nomaina 400 sudraba akčes.
- 1481 - Šeihs Hamdullahs pārceļas uz Konstantinopoli.
- 1482 - Sultāna Džema sakāve un bēgšana uz Rodosu.
- 1483 - Morovas karagājiens Horvātijas aneksija.
- 1484 - Bogdanas karagājiens.
- 1484 - Osmaņi iekaro Kiliju un Akirmanu.
- 1485 - Osmaņu un memluku nesaskaņu rezultātā sākas karš.
- 1485 - Šeihs Hamdullahs ievieš sešu veidu rakstību (osmaņu turku: aklam-ı sitte).
- 1486 - Edirnē tiek atvērta pirmā slimnīca, kur ārstniecībā kā papildu līdzeklis tiek lietota mūzikas terapija (Bajezida II kīlijes ārstniecības iestāde).
- 1488 - Atklāj Bahezida Ārstniecības namu (osmaņu turku: Dârü'ş-şifası).
- 1489 - Tiek sakauta memluku pretošanās.
- 1491 - Osmaņu-memluku miera noslēgšana.
- 1492 - Ungārijas karagājiens.
- 1492 - No Spānijas padzītos jūdaistus uzaicina apmesties Osmaņu impērijā.
- 1494 - Dzimis Suleimans Kanoniskais.
- 1495 - Osmaņu-ungāru pamiers; miris Sultāns Džems.
- 1497 - Konstantinopolē ierodas pirmais Krievijas Impērijas sūtnis.
- 1498 - Polijas karagājiens.
- 1499 - Osmaņu-venēciešu karš.
1500-1599
labot šo sadaļu- 1502 - Miers ar venēciešiem.
- 1511 - Šahkula Tēva Āža nemieri; faktiski valda Selims Bargais.
- 1512 - Bajezids II zaudē troni; Selims Bargais kāpj tronī.
- 1514 - Čaldiranas karš, karaspēks ieņem Tebrīzu.
- 1516 - Ēģiptes karagājiens un Merdžidabikas karš (Sīrija).
- 1517 - Ridanijes karš, karaspēks ieņem Kairu.
- 1517 - Svēto pilsētu Mekas un Medīnas aizsardzības uzņemšanās.
- 1517 - Ēģiptē Piri Reiss sultānam Selimam Bargajam izgatavo pirmo pasaules karti.
- 1519 - Dželāla sacelšanās.
- 1519 - Osmaņi ieņem Alžīriju.
- 1520 - Miris Selims Bargais, Suleimans I kāpj tronī.
- 1521 - Belgradas iekarošana.
- 1521 - Piri Reiss saraksta dzejoli „Jūras Grāmata” (osmaņu turku: Kitab-ı Bahriye).
- 1522 - Suleimana Kanoniskā māte, Selima Bargā māte Ajše Hafsa sultāne Manisā uzceļ slimnīcu.
- 1522 - Rodosas iekarošana.
- 1524 - Ēģiptē notiek Ahmeda Nodevēja pašā nemieri.
- 1525 - Konstantinopolē ierodas pirmais Francijas sūtnis.
- 1525 - Miris islāma šeihs Ali Grozs efendi.
- 1526 - Mohačas karš.
- 1527 - Pabeidz Bosnijas iekarošanu.
- 1528 - Piri Reiss izgatavo otro pasaules karti.
- 1529 - Pirmais Vīnes aplenkums; Budas restitūcija; Barbaross Hajredins pašā atgriežas no Marseļas.
- 1532 - Vācijas karagājiens.
- 1533-1534 - Barbarosa sāk dienēt osmaņu flotē un tiek norīkots uz Albānijas bejliku.
- 1534 - Osmaņu-irāniešu karš; Tebrīzaas ieņemšana.
- 1534 - Miris islāma šeihs Ibni Kemals.
- 1536 - Tirgotājiem ar Francijas karogu piešķir tiesības tirgoties osmaņu ostās.
- 1536 - Lielvezīra Ibrahima pašā sodīšana ar nāvi.
- 1537 - Kērsofas-Avlonjas karagājiens.
- 1538 - Prevezas jūras kauja.
- 1538 - Sīlejmana Einuha pašā ekspedīcija uz Indiju.
- 1541 - Budas aneksija un bejlika izveidošana.
- 1543 - Estergonas cietokšņa ieņemšana.
- 1547 - Osmaņu-Habsburgu miera līgums.
- 1547 - Austrijas tirgotājiem piešķir tiesības tirgoties osmaņu zemās.
- 1548 - Turpinās Osmaņu-irāniešu karš (1534-1555).
- 1550 - Pabeidz Sīlejmana kīliji (turku: Süleymaniye Külliyesi).
- 1551 - Iekaro Tripolitāniju (turku: Trablusgarb, novads mūsdienu Lībijā).
- 1553 - Miris Piri Reiss.
- 1553 -1554 - Turguta Reisa ekspedīcija Vidusjūrā.
- 1553 - 1554 - Karagājiens uz Nahičevānu (turku: Nahçıvan, mūsdienu Azerbaidžānas eksklāvs un autonomā republika).
- 1555 - Pirmais osmaņu-irāniešu miera līgums: Amasjas līgums.
- 1557 - Devītā Vidusjūras ekspedīcija; Marokas iekarošana.
- 1559 - Konjas karš un Šehzades Bajezida bēgšana uz Irānu.
- 1560 - Džerbas ieņemšana.
- 1565 - Izgāžas Maltas ieņemšana.
- 1565 - 100 drahmas atbilst 450 sudraba akčēm.
- 1566 - Suleimana Kanoniskā pēdējais karagājiens: Sigetvaras karš un sultāna nāve; Selims II kāpj tronī.
- 1567 - Jemenas nemieri.
- 1569 - Astrahaņas karagājiens.
- 1569 - Kapteiņa Nemirstīgā Kurda beja karagājiens uz Sumatru (tag. Indonēzijā).
- 1571 - Lepanto jūras kauja (1571), Kipras iekarošana.
- 1574 - Tunisijas iekarošana.
- 1574 - Miris Selims II un Murads III kāpj tronī.
- 1575 - Edirnē Arhitekts Sinans uzbūvē Selima mošeju.
- 1577 - Takijīdins uzbūvē Stambulas observatotiju (osmaņu turku: Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de).
- 1578 - Sākas Osmaņu-irāniešu karš (1578-1590).
- 1580 - İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi
- 1580 - Stambulas observatorijas sagrāve (1580. gada 22. janvārī).
- 1583 - Jezuīti atver Galatā Sv. Benuā baznīcu (1583. gada 18. novembrī).
- 1583 - Mešales karš.
- 1585 - Tebrīzas iekarošana.
- 1586 - Pirmā naudas reforma.
- 1588 - Gendžes karagājiens.
- 1588 - Tiek ieviesta osmaņu oficiālā valūta.
- 1589 - Otrā naudas reforma.
- 1590 - Ferhata pašā līgums.
- 1590 - Izdodot „Rīkojumu par slepkavībām” (osmaņu turku: zarar-ı kassabiye), tiek palielināts sods par 1%, tā apmierinot jeničeru iesniegtās prasības.
- 1595 - Estergonas ieņemšana.
- 1595 - Miris Murads III; Mehmeds III kāpj tronī.
- 1596 - Egeras cietokšņa ieņemšana un Haovas karš.
1600-1699
labot šo sadaļu- 1600 - Monētu nomaiņa.
- 1601 - Kanižes karš.
- 1601 - Anglijas tirgotājiem samazina oficiālo nodokli līdz 3%.
- 1603 - Osmaņu-irāniešu karš (1603-1611).
- 1603 - Miris Mehmeds III; Ahmeds I kāpj tronī.
- 1612 - Nasuha pašā līgums ar Irānu.
- 1615 - Erevānas karagājiens.
- 1617 - Osmaņu irāniešu karš (1617-1618).
- 1617 - Mustafa I zaudē troni.
- 1617 - Konstantinopolē Mehmeds āga uzceļ Sultāna Ahmeda mošeju („Zilā mošeja”).
- 1618 - Mustafa I tiek gāzts un Osmans II kāpj tronī.
- 1618 - Monētu nomaiņa.
- 1618 - Seravas līgums ar Irānu.
- 1621 - Osmans II dodas karagājienā uz Poliju (Hotinas karagājiens).
- 1622 - Tiek gāzts Osmans II un Mustafa I atkal kāpj tronī.
- 1622 - Osmaņu-irāniešu karš (1622-1639).
- 1623 - No troņa tiek gāzts Mustafa I un tronī kāpj Murads IV.
- 1624 - Monētu nomaiņa.
- 1629 - Jezuīti Konstantinopolē atklāj Sv. Jura franču skolu un Sv. Luī zēnu valodas skolu.
- 1634 - Tiek gāzts islāma šeihs (Ahizade Hīsejins efendi).
- 1635 - Murads IV dodas Revanas karagājienā.
- 1638 - Bagdādes karagājiens un Bagdādes iekarošana.
- 1639 - Osmaņu-irāniešu miera līgums: turku: Kasr-ı Şirin Antlaşması.
- 1640 - Miris Murads IV; Ibrahims I kāpj tronī un notiek monētu nomaiņa.
- 1645 - Krētas karagājiens Hanijas ieņemšana.
- 1648 - Ibrahims I tiek gāzts; Mehmeds IV kāpj tronī.
- 1648 - Kandijas aplenkums.
- 1656 - Armijas nemieri (osmaņu turku: Vaka-i Vakvakiye).
- 1656 - Kēprīlī ģimenes nākšana pie varas.
- 1658 - Miris Katipa Pieklājīgā.
- 1660 - Padodas Varadas cietoksnis.
- 1663 - Tiek ieņemts Ujvara cietoksnis.
- 1664 - Sv. Gotharda karš un Vasvaras līgums.
- 1669 - Kandijas padošanās, Krēta nokļūst tiešā osmaņu pakļautībā.
- 1672 - Karagājiens uz Poliju, Kamaničes padošanās.
- 1672 - Budžašas līgums.
- 1673 - Francijas tirgotājiem samazina nodokli līdz 3%.
- 1676 - Osmaņu-poļu miers: Zoravnas līgums.
- 1678 - Čehrinas karagājiens Ukrainā.
- 1682 - Osmaņu-krievu līgums (1682).
- 1682 - Miris Ceļojumu hroniku autors Evlija Pieklājīgais.
- 1683 - Vīnes aplenkums (1683); Parkani kauja un Lielais turku karš.
- 1685 - Osmaņi zaudē Novi Zamki (osmaņu turku: Uyvar, pilsēta mūsdienu Slovākijā).
- 1685 - Pils naudas kaltuvē sāk kalt zelta un sudraba monētas.
- 1686 - Budinas krišana(sk. Budinas aplenkums (1686))
- 1687 - Mehmeds IV zaudē troni; Suleimans II kāpj tronī.
- 1687 - Ēgri cietokšņa ieņemšana.
- 1687 - Otrais Mohačas karš.
- 1688 - Osmaņi zaudē Belgradu.
- 1690 - Kanižes cietokšņa ieņemšana.
- 1690 - Osmaņi atgūst Belgradu.
- 1690 - Francijas pilsoņu maksājumiem Ēģiptē nosaka 3% nodokli.
- 1691 - Ahmeds II kāpj tronī.
- 1691 - Slankamenas kauja.
- 1695 - Miris Ahmeds II un Mustafa II kāpj tronī.
- 1697 - Zentas kauja.
- 1698 - Ugunsgrēks Šehreminas arsenālā (osmaņu turku: Şehremini Baruthâne-i).
- 1699 - Karlofčas līgums (1699. gada 26. janvārī).
1700-1799
labot šo sadaļu- 1700 - Konstantinopoles līgums (1700) ar Krieviju.
- 1702 - Iskendera Pieklājīgā dārzā (mūsdienu Atakējas mikrorajons Bakirkējā) sāk darbu jauna šaujampulvera ražotne.
- 1703 - Edirnes nemieri.
- 1703 - Ahmeds III kāpj tronī.
- 1703 - Tiek izdotas zelta monētas ar tugru.
- 1711 - Prutas kauja un Prutas līgums.
- 1715 - Osmaņu-austriešu-venēciesu karš (1715-1718) un Moras karagājiens.
- 1718 - Pasarovicas līgums.
- 1718 - Vali karagājiena izmaksas sedz ar papildus nodokļa imdadiyye-i seferiyye ieviešanu.
- 1720 - Pirmo reizi uz rietumiem dodas izbraukumā Mehteru orķestris (Polijai to uzdāvina Ahmeds III).
- 1720 - Ahmeds III uzaicina Levni (īstais vārds: Abduldželils Pieklājīgais) izgatavot osmaņu miniatūru attēlu grāmatu Surnâme-i Vehbi.
- 1721 - Mehmeds Pieklājīgais efendi tiek iecelts par sūtni Francijā.
- 1723 - Osmaņu-irāniešu karš (1723-1746).
- 1726 - Ibrahims Rokasnauda atver pirmo turku spiestuvi.
- 1729 - Izdod jaunas sudraba monētas un tās nosauc par Zer-i mahbub.
- 1729 - Cevheri'nin Lügat-ı Sıhah'ının Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması
- 1730 - Patrona Halil isyanı, III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un tahta çıkışı
- 1733 - İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları
- 1735 - Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması
- 1735 - Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları
- 1739 - Belgrad Antlaşması
- 1739 - Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması
- 1745 - Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika'nın ölümü
- 1746 - Osmanlı-İran barışı (Kerden Antlaşması)
- 1751 - Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un Essai'si)
- 1754 - I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın tahta çıkışı
- 1757 - III. Osman'ın ölümü, III. Mustafa'nın tahta çıkışı
- 1768 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması
- 1770 - Rus filosunun İngilizler'in yardımıyla Akdeniz'e girmesi
- 1771 - Kırım'ın işgali
- 1772 - Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması
- 1773 - Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un kuruluşu
- 1773 -1774 - Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması
- 1774 - Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması
- 1774 - Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması (21 Temmuz)
- 1776 - Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması, Aynalıkavak Antlaşması
- 1783 - Rusya'nın Kırım'ı ilhakı
- 1784 - Avusturyalılar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi
- 1784 - Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması (8 Ocak)
- 1787-1788 - İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri
- 1787 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı (17 Ağustos)
- 1788 - Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi (9 Şubat)
- 1789 - Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı
- 1789 - I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması (7 Mayıs)
- 1789 - Osmanlı-İsveç ittifakı 11 Temmuz
- 1790 - İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması
- 1790 - Osmanlı-Prusya ittifakı (31 Ocak)
- 1790 - Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz)
- 1790 - Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)
- 1790 - Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı
- 1791 - Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması (4 Ağustos)
- 1791 - Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi (11 Ağustos)
- 1792 - Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
- 1792 - III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması
- 1792 - Yaş Antlaşması (10 Ocak)
- 1793 - Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası
- 1793 - Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu
- 1793 - Hasköy'de Mühendishane-i Cedide'nin açılması
- 1793 - Zahire Nezareti'nin kurulması
- 1793 -1794 - Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline başlanması
- 1794 - Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi
- 1795 - Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi
- 1795 - Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un açılışı; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)
- 1797 - Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
- 1797 - Pazvandoğlu isyanı
- 1797 - Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması (17 Eylül)
- 1798 - Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı (3 Ocak)
- 1798 - Fransa'nın Mısır'a saldırması (1 Temmuz)
- 1798 - Fransa'ya savaş ilanı (3 Eylül)
- 1799 - Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)
- 1799 - Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi (Şubat)
- 1799 - Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mayıs)
- 1799 - Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı (Ağustos)
1800-1899 yılları arası
labot šo sadaļu- 1800 - Takvimlerin Jacques Cassini Zicin'e göre hazırlanmaya başlaması
- 1800 - Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları (Mart)
- 1801 - Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi
- 1801 - Mısır'ın tahliyesine dair mütareke (Ağustos)
- 1802 - Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi
- 1802 - Paris Antlaşması. Fransa ile barış (25 Haziran)
- 1804 - Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)
- 1805 - Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-i Amire'de açılması
- 1805 - Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması
- 1805 - Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini (Temmuz)
- 1806 - Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası
- 1806 - Osmanlı-Rus Savaşı
- 1806 - III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
- 1806 - Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması (Ocak)
- 1806 - Memleketeyn'in Rusya tarafından işgal edilmesi (Ekim)
- 1807 - Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
- 1807 - İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi (20 Şubat)
- 1807 - İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mart - Eylül)
- 1807 - Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma (25 Mayıs)
- 1807 - III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası (29 Mayıs)
- 1808 - Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi (29 Mayıs)
- 1808 - Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması (28 Temmuz)
- 1808 - Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)
- 1808 - Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu (15-16 Kasım)
- 1809 - İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
- 1810 - II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması
- 1810 - İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi
- 1812 - Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
- 1812 - Fransız postalarının ilk kuruluşu
- 1812 - 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi (28 Mayıs)
- 1816 - Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini
- 1817 - Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü
- 1821 - Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması (Şubat - Mart)
- 1823 - Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
- 1824 - Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
- 1824 - Fatih Külliyesindeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması
- 1826 - İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
- 1826 - Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi
- 1826 - Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması (14 Haziran)
- 1826 - Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi (7 Ekim)
- 1827 - Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
- 1827 - Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)
- 1827 - Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayrılması
- 1827 - İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)
- 1827 - Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi (Temmuz)
- 1827 - Navarin Deniz Savaşı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması (20 Kasım)
- 1828 - Rusya'nın savaş ilan etmesi (26 Nisan) (1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı)
- 1829 - Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
- 1829 - Deli Teşkilatının kaldırılması
- 1829 - Edirne Antlaşması : Yunanistan'ın bağımsızlığı (14 Eylül)
- 1830 - Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
- 1830 - Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması
- 1830 - Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
- 1830-1831 - Nüfus sayımları
- 1830 - Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)
- 1831 - İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
- 1831 - Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
- 1831-1834 - İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması
- 1831 - İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri (1 Kasım)
- 1832 - Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi
- 1832 - Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
- 1832 - İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı
- 1832 - İngiliz postalarının kuruluşu
- 1832 - Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması (29 Ocak)
- 1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri (12 Aralık)
- 1833 - Feshanenin kuruluşu
- 1833 - Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)
- 1833 - Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi (5 Nisan)
- 1833 - Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Antlaşması (Mayıs)
- 1833 - Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması (8 Temmuz)
- 1833 - Münchengraetz Antlaşması (18 Eylül)
- 1834 - Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
- 1834 - Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi
- 1835 - Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
- 1835-1845 İlk halk konserleri (Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede)
- 1836 - Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (11 Mart)
- 1837 - Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi (26 Kasım)
- 1838 - Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
- 1838 - Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi
- 1838 - Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi
- 1838 - Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyye'nin kurulması (24 Mart)
- 1838 - İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Baltalimanı Antlaşması'nın imzalanması (16 Ağustos)
- 1839 - Kaime-i mutebere-i nakdiyye'nin çıkarılması
- 1839 - Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması
- 1839-1844 - Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
- 1839-1845 - Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi
- 1839 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile savaşın tekrar başlaması, Nizip Savaşı (24 Haziran)
- 1839 - II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi (1 Temmuz)
- 1839 - Tanzimat Fermanı'nın ilanı (3 Kasım)
- 1840 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (3 Mayıs) (14 Temmuz 1851'de bu kanun, Kanun-u Cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)
- 1840 - Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
- 1840 - Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
- 1840 - Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması
- 1840 - Posta Nezareti'nin kurulması
- 1840 - Namık Kemal'in doğumu (21 Aralık)
- 1841 - Lübnan olayları
- 1841-1906 - Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam)
- 1841 - İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması (24 Mayıs)
- 1841 - Londra Boğazlar Antlaşması (13 Temmuz)
- 1842 - Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
- 1843 - Hereke Fabrikası'nın kurulması
- 1843 - Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
- 1844 - Tashih-i sikke (1 Şubat)
- 1844 - Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
- 1845 - İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması
- 1845 - Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
- 1845 - Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti (Ocak)
- 1845 - Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması (13 Mart)
- 1845 - Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10 Nisan)
- 1846 - Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
- 1846 - Rus Ticaret Muahedesi
- 1846 - Zabtiye müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)
- 1846 - Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
- 1847 - Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
- 1847 - Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
- 1847 - Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
- 1847 - İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
- 1847 - Recaizade Ekrem'in doğumu (1 Mart)
- 1848 Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar
- 1848 Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
- 1848 İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
- 16 Mart 1848 İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması
- 18 Kasım 1848 Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi
- 1849 Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı
- 1850 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında
ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
- 1850 Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
- 1850 İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
- 1850 Muallim Naci'nin doğumu
- 12 Mart 1850 Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması
- 1851 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
- 1851 Londra Sergisi
- 1851 Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması
- 18 Temmuz 1851 Encümen-i Daniş'in kurulması
- 1852 Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople) kurulması
- 1853 "Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması
- 1853 İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
- 1854 İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
- 1854 Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması
- 1854 İhtisab teşkilatının lağvı
- 12 Mart 1854 Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak
- 1855 Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi [Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen]
- 1855 Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması
- 1855 Paris Sergisi
- 16 Ağustos 1855 İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı)
- 9 Eylül 1855 Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi
- 14 Kasım 1855 Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması
- 1856 Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
- 1856 Bank-ı Osmani'nin kurulması
- 1856 Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
- 1856 Islahat Fermanı
- 1856-1860 Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı
- 1856-1866 İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
- 15 Şubat 1856 İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması
- 18 Şubat 1856 Islahat Fermanı'nın ilanı
- 30 Mart 1856 Paris Barış Antlaşması
- 30 Mart 1856 Rusya'nın bozguna uğraması
- 30 Mart 1856 Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi
- 22 Mayıs 1856 İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi
- 1857 Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
- 1857 Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi
- 1857 Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
- 1857-1862 Beyrut - Şam şosesinin yapımı
- 17 Mart 1857 Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması
- 6 Kasım 1857 Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması
- 1858 Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
- 1858 Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
- 1858-1859 Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
- 6 Haziran 1858 Arazi Kanunnamesi'nin kabulü
- 8 Haziran 1858 Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye)
- 1859 Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması
- 1859 Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri
- 12 Şubat 1859 Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu
- 1860 Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
- 1860 İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi
- 1860-1861 Lübnan ve Suriye Olayları
- 1860-1861 Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
- 22 Ekim 1860 Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması
- 1861 Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
- 1861 Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
- 1861 Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
- 1861-1866 Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı
- 9 Haziran 1861 Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi
- 9 Haziran 1861 David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması
- 29 Nisan 1861 Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması
- 1862 Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini
- 1862 Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
- 1862 Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
- 1862 Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti
- 1862 Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması
- 1862 Mahrec-i Aklam'ın kurulması
- 20 Temmuz 1862 Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması
- 8 Ekim 1862 Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi
- 1863 Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
- 1863 Mithad Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
- 1863 İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
- 1863 Menafi Sandığı'nın kurulması
- 1863 Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
- 1863 Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
- 13 Ocak 1863 Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması
- 18 Şubat 1863 Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı
- 1864 Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)
- 1864 İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi
- 1864 Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
- 1864 Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
- 1864 Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
- 1864-1876 Paris'e talebe gönderilmesi
- 8 Ekim 1864 Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü
- 1865 Müstakil Romen kilisesinin kurulması
- 1865 İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu
- 1865 Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi
- Eylül 1865 Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi
- 1866 Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
- 1866 Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
- 1866 Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması
- 1866 Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu
- 1866 Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
- 1866-1867 Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
- 1867 Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
- 1867 Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
- 1867 Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması
- 1867 Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
- 1867 Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
- 1867 Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
- 1867 Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
- 1867-1876 İzmir Rıhtımı'nın inşası
- 22 Şubat 1867 Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi
- 8 Haziran 1867 Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi
- 21 Haziran 1867 Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati
- 1868 Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi
- 1868 Galatasaray Sultanisi'nin açılması
- 1868 İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması
- 1868 Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
- 1868 Yunan postasının kapatılması
- 1868 Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
- 1868 Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
- 1 Mart 1868 Adliye Nezareti'nin kurulması
- 1 Nisan 1868 Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması
- 8 Nisan 1869 İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması
- 21 Haziran 1869 Sultan Abdülaziz'in Avrupa Seyahati
- 1 Eylül 1868 Mekteb-i Sultani'nin açılması
- 2 Eylül 1869 Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi
- 26 Ağustos 1869 Turuk Nizamnamesi'nin kabulü
- 13 Ekim 1869 İmparatoriçe Eugénié'nin İstanbul'a gelişi
- 1869 Süveyş Kanalı'nın açılması
- 1869 Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
- 1869 Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
- 1869 Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
- Ekim 1869 Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması
- 1870 Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
- 1870 Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması
- 1870 Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed Midhat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
- 1870 Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
- 1870 Darülfünunun açılması teşebbüsü
- 1870-1927 Kemaledin Bey (mimar)
- 20 Şubat 1870 Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması
- 26 Nisan 1870 Darü'l-Muallimat'ın açılması
- 2 Temmuz 1870 Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması
- Ekim 1870 Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi
- 1871 Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı
- 1871 Saint-Esprit okulunun kurulması
- 1871 Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti
- 1871 Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması
- 1871 Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri
- 22 Ocak 1871 İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi
- 13 Eylül 1871 Şinasi'nin ölümü
- 1872 Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması
- 1872 Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
- 1873 Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu
- 1873 Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması
- Haziran 1873 Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi
- 1874 Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
- 1874 Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
- 1874 Kara gümrüklerinin lağvı
- 1874 Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
- 1874-1875 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
- 1875 Osmanlı maliyesinin iflasını açılaması
- 1875 Bosna-Hersek isyanları
- 1875 Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması
- 1876 Bulgar isyanları
- 1876 Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
- 1876 Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve Abdülhamid'in cülusu
- 1876 Meşrutiyet'in ilanı
- 1876 İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı
- 1876 İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
- 1876 Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
- 1876 Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yaıtılı idadiler açılması
- 23 Mart 1876 Ziya Gökalp'in doğumu
- 23 Aralık 1876 I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı
- 1877 Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması
- 1877 Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması
- 1877-1878 Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi
- 19 Mart 1877 İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır)
- 25 Eylül 1877 Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir)
- 5 Ekim 1877 Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü
- 13 Aralık 1877 Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili
- 1878 Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
- 1878 Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
- 1878 Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
- 1878 Ermeni meselesinin zuhuru
- 1878 Ali Suavi'nin öldürülmesi
- 1878 Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi
- 1878 Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki
- 1878 Makedonya meselesinin ortaya çıkması
- 13 Şubat 1878 Meclisin kapatılması
- Ekim 1878 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin tekrar eğitime başlaması
- 1879 II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
- 1879 Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü
- 1879 Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
- 1879 Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü
- 1880 Vergi reformu
- 1880 Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
- 1880 İlk köy romanı, Ahmed Midhat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
- 1880 Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü
- 13 Mart 1880 İstanbul'da bir kız idadisinin açılması
- 17 Mayıs 1880 Ziya Paşa'nın ölümü
- Ekim 1880 Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
- 20 Aralık 1880 Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye'nin kurulması
- 1881 Mustafa Kemal'in Doğumu
- 1881 Mısır'ın İngilizler tarafından işgali
- 1881 Muharrem Kararnamesi'nin neşri
- 1881 Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması
- 1881 Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi
- 1882 Tunus'un Fransızlar tarafından işgali
- 2 Ocak 1882 Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması
- 1883 Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
- 20 Haziran 1884 Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması
- 1 Kasım 1884 Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması
- 2 Aralık 1884 Yahya Kemal'in doğumu
- 1885 Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
- 1885 Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri
- 18 Eylül 1885 Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması
- 1886 Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
- 1886 Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
- 1886 Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
- 1886 Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
- 1886-1887 Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
- 1887 Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
- 1887 Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı
- 5 Şubat 1887 Beşir Fuad'ın intiharı
- 1888 Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
- 1888 Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
- 2 Aralık 1888 Namık Kemal'in ölümü
- 1889 İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
- 1889 İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
- 27 Mart 1889 Yakup Kadri'nin doğumu
- 1890 Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
- 1891 Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi
- 1891 Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
- 1891 Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
- 1891 Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması
- 3 Kasım 1891 Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması
- 1892 Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
- 1892 Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması
- 1893-1896 İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
- 1894 Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)
- 1894 Sasun'da Ermeni olayları
- 1894 Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
- 1895 İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
- 1895 Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
- 1895 Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
- 1895 Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
- 14 Şubat 1895 Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darü'l-icaze" oluşan bir darü'l-fünun kurma teklifi
- 1896 Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
- 1896 Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları
- 1896 Girit isyanının alevlenmesi
- 1896 Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
- 1897 Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
- 17 Nisan 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi
- 1898 Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
- 1899 - Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
- 1899 - Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
1900-1924
labot šo sadaļu- 1900 - Atklāj Hidžazas dzelzceļa līniju.
- 1900 - Pabeidz Konstantinopoles piestātnes celtniecību.
- 1900 - 31. augustā atklāj Augsto Medicīnas Skolu (osmaņu turku: Darü'l Fünun-ı Şâhâne).
- 1901 - Maķedonijā arvien aktīvāk uzdarbojas nemiernieki un iejaucas pasaules lielvaras.
- 1901-1908 - Hidžazas dzelzceļa līnijas paplašināšana.
- 1902 - Jemenas nemieri.
- 1902 - 23. novembrī Maķedonijā sāk aktīvi darboties Bulgāru pretošanās kustība.
- 1902 - 23. novembrī Cum'a-ı Bala sacelšanās.
- 1902 - 8. decembrī Hīsejins Hilmi pašā tiek iecelts par „Tautas kontroles” (osmaņu turku: umumi müfettiş) vadītāju un tiek nosūtīts uz Maķedoniju.
- 1903 - 31. augustā tiek dibināta Damaskas (Şam) Medicīnas skola (osmaņu turku: Şam Mekteb-i Tıbbiyesi).
- 1903 - Osmaņu autonomijas programma (turku: Mürzsteg Programı): Maķedonijai piešķir autonomijas tiesības.
- 1904 - Sāk darbu Hajdarpašā piestātne.
- 1905 - Herekes fabrikā sāk ražot fezus (sarkanās konusveida cepures).
- 1905 - 21. jūlijā armēņi sarīko Abdulhamida II spridzināšanu.
- 1908 - Izveido Osmaņu Farmaceitu biedrību (turku: Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti); atklāj Osmaņu Ulamā biedrības veterināro klīniku (osmaņu turku: Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi); izveido Osmaņu Inženieru un arhitektu biedrību (turku: Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti).
- 1908 - 23. jūlijā stājas spēkā un tiek izsludināta Osmaņu impērijas otrā konstitūcija.
- 1908 - 5. oktobrī Austroungārija anektē Bosniju-Hercegovinu.
- 1908 - 6. oktobrī Krētas grieķi pieprasa savienību ar Grieķiju.
- 1908 - 17. decembrī Sanāk pirmais Otrās konstitūcijas laikmeta osmaņu parlaments (turku: Meclis-i Mebusan).
- 1909 - Armēņu nemieri Adanā.
- 1909 - Militārais dienests tiek attiecināts arī uz ne-musulmaņiem.
- 1909 - Tiek izveidota literātu biedrība Fecr-i Ati.
- 1909 -1910 - Osmaņu Inženieru un arhitektu biedrības likvidācija.
- 1909 - 13. aprīlī notiek 31. marta nemieri.
- 1909 - 19. aprīlī Osmaņu Kārtības vienība ierodas Ješilkējā un aptur nemierus.
- 1909 - 27. aprīlī Abdulhamids II atsakās no troņa; Mehmeds V Rešads kāpj tronī.
- 1909 - 17. decembrī tiek atklāta parlamenta sesija.
- 1910 - Albāņu nemieri.
- 1910 - Tiek pilnībā atcelti muitas nodokļi.
- 1911 - Lai nomierinātu albāņus un grieķus, sultāns Mehmeds V Rešads dodas oficiālā apmeklējumā.
- 1911 - Itālijas uzbrukums un okupācija Tripolē un Bengazi.
- 1911 -1912 - Tripoles karš.
- 1912 - Tiek atklāta Ješilkējas lidotāju skola.
- 1912 -1913 - Balkānu valstis izmanto gadījumu un osmaņu-itāļu kara laikā sāk Balkānu karus.
- 1912 - 18. janvārī tiek atlaists osmaņu parlaments.
- 1912 - 18. aprīlī Tiek sasaukts jauns osmaņu parlaments.
- 1912 - Itālija iebrūk Rodosā, Divpadsmit salās (mūsdienu Grieķijas teritorijā) un Čanakales jūras šaurumā (Dardaneļi).
- 1912 - 5. augustā tiek atlaists osmaņu parlaments.
- 1912 - 22. jūlijā tiek izveidots „Lielais kabinets” — Ahmeda Muhtara pašā valdība.
- 1912 - 15. oktobrī Tripole un Bengazi tiek atdota Itālijai; Uši līgums; Rodosa un Divpadsmit salas paliek Itālijas kontrolē.
- 1912 - 29. oktobrī Kipras Mehmeds Lieliskais pašā kļūst par lielvezīru.
- 1912 - 29. novembrī Albānija pasludina neatkarību.
- 1913 - 23. janvārī Lielās portas krīze: Mahmuds Majestātiskais pašā kļūst par lielvezīru.
- 1913 - 30. maijā beidzas Pirmais Balkānu karš.
- 1913 - 11. jūnijā miris lielvezīrs Mahmuds Majestātiskais pašā, viņa vietā amatā tiek iecelts Saids Iecietīgais pašā.
- 1913 - 29. jūnijā sākas Otrais Balkānu karš.
- 1913 - 21. jūlijā tiek atgūta Edirne.
- 1913 - 29. septembrī osmaņu-bulgāru miers: Konstantinopoles līgums (1913).
- 1913 - 14. novembrī osmaņu-grieķu miers: Atēnu līgums (1913).
- 1914 - Tiek atcelts 15% nodoklis ārvalstu tirgotājiem.
- 1914 - Medrešu reformas likums (osmaņu turku: İslah-ı Medaris Nizamnamesi).
- 1914 - Tiek dibināta Turku zinātnes biedrība (turku: Türk Bilgi Derneği), Kaligrāfijas medrese (Medreset'ül-Hattatin) un Kalifāta Augstākās medreses (Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri).
- 1914 - 14. maijā sāk darbu piektais osmaņu parlaments.
- 1914 - 28. jūnijā Sarajevā tiek nogalināts Austroungārijas erchercogs Francis Ferdinands.
- 1914 - 28. jūlijā Austroungārija piesaka Serbijai karu.
- 1914 - 1. augustā Vācija piesaka Krievijai karu.
- 1914 - 2. augustā tiek parakstīts savienības līgums starp Osmaņu impēriju un Vāciju.
- 1914 - 4. augustā Vācija piesaka karu Francijai, bet Lielbritānija piesaka karu Vācijai; sākas Pirmais pasaules karš.
- 1914 - 10. augustā vācu karakuģiem atļauj ierasties Bosforā.
- 1914 - 9. septembrī tiek atceltas visas iepriekš parakstītās kapitulācijas.
- 1914 - 29. septembrī tiek pieņemts jauns Medrešu reformu likums (osmaņu turku: İslah-ı Medaris Nizamnamesi).
- 1914 - 29. oktobrī osmaņu flote Melnajā jūrā sāk Krievijas ostu bombardēšanu.
- 1914 - Envers pašā vada osmaņu karaspēku Sarikamišas kaujā (osmaņu turku: Sarıkamış Harekâtı).
- 1914 - 3. novembrī Krievija piesaka karu Osmaņu impērijai.
- 1914 - 5. novembrī Lielbritānija un Francija piesaka karu Osmaņu impērijai.
- 1914 - 11. novembrī Osmaņu impērija piesaka karu Antantes valstīm.
- 1914 - 14. novembrī tiek pasludināts „Lielais džihāds” (osmaņu turku: Cihad-ı Ekber).
- 1915 - Muitas nodokli paaugstina līdz 30%.
- 1915 - Augstskolu reformas rezultātā tiek izveidota Konstantinopoles Universitātes medicīnas fakultāte.
- 1915 - Osmaņu karaspēks Džemala pašā vadībā dodas Kanāla karagājienā.
- 1915 - Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları (Ocak - 18 Mart)
- 1915 - 27. maijā, baidoties no armēņu iedzīvotāju atbalsta Krievijas karaspēkam Anatolijas austrumos, tiek pieņemts „Deportēšanas likums” (Tehdžira likums, turku: Tehcir Kanunu).
- 1916 - Hidžazas un Mekas krīze.
- 1916 - Kalifāta Augstākās medreses (Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseler) pārdēvē par Pasniedzēju medresi (Medresetü'l-Mütehassısın); tiek izveidota pirmā Mūzikas biedrība (Darü't-Talim-i Musiki).
- 1917 - Tiek izveidota Osmaņu Triecienvienību grupa.
- 1917 - Sakāve Sīnaja un Palestīnas kaujā.
- 1917 - Šariata tiesas nodod Tieslietu pārvaldes (ministrija, Adliye Nezareti) pakļautībā.
- 1917 - 25. martā ASV iesaistās karā un piesaka karu Vācijai.
- 1918 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü (6 Nisan)
- 1918 - 3. martā tiek noslēgts Brestļitovskas miera līgums.
- 1918 - Miris Mehmeds V Rešads; Mehmeds IV Vahidetins kāpj tronī.
- 1918 - 2. oktobrī Bulgārija izstājas no kara.
- 1918 - 8. oktobrī sadrazams (lielvezīrs) Talats pašā atkāpjas no amata; lielvezirātu sāk Ahmeds Izcilais pašā.
- 1918 - 30. oktobrī Mudrosas pamiera līguma parakstīšana.
- 1918 - 3. un 4. novembrī Vācija un Austrija izstājas no kara.
- 1918 - 8. novembrī Ahmeds Izcilais pašā atkāpjas; lielvezirātu sāk Ahmeds Tevfiks pašā.
- 1918 - 13. novebrī Antante okupē Konstantinopoli.
- 1919 - lielvezirātu sāk Damats Ferids pašā: Brīvības un saskaņas partija (Hürriyet ve İtilaf Fırkası) nāk pie varas.
- 1919 - 15. maijā Grieķija okupē Izmiru un Anatolijas rietumu ilus (novadus).
- 1919 - 19. maijā Mustafa Kemals pašā ar Konstantinopoles administrācijas rīkojumu tiek nosūtīts uz Anatoliju.
- 1919 - 23. jūlijā notiek Erzurumas kongress.
- 1919 - 4. septembrī notiek Sivasas kongress.
- 1919 - 2. oktobrī atkāpjas Damats Ferids pašā; lielvezirātu sāk Ali Pakļāvīgais pašā.
- 1919 - 22. oktobrī tiek pieņemts Amasjas protokols.
- 1919 - 29. novembrī tiek pieņemta Tautas vienošanās (Misak-ı Milli): deklarācija par nācijas mērķiem, nolūkiem un valsts robežām.
- 1920 - Militārā skola (Mekteb-i Harbiye) Ankarā atver Dažādu pakāpju rezerves kareivju mācību centru (Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı).
- 1920 - Antantes okupācijas spēki Konstantinopolē ieņem visas valsts iestāžu ēkas un tiek apturēta un slēgta pēdējā osmaņu parlamenta darbība.
- 1920 - 5. aprīlī lielvezirātu sāk Damats Ferids pašā.
- 1920 - 11. maijā Ferida pašā valdība notiesā Mustafa Kemalu pašā un liek viņu apcietināt.
- 1920 - 10. augustā Konstantinopoles valdība paraksta Sevras līgumu.
- 1920 - 3. decembrī tiek parakstīts Aleksandropoles līgums.
- 1921 - Londonas konference (27. janvāris - 12. februāris).
- 1921 - Inēnī karš (31. marts).
- 1921 - Sakarjas karš (3. septembris).
- 1921 - karš ar Franciju (20. septembris) (skat. Turku-franču fronte).
- 1922 - Komandcentra kauja (27. augusts).
- 1922 - Izmiras atbrīvošana (9. septembris).
- 1922 - Mudanjas pamiers (11. oktobris).
- 1922 - Sultanāta likvidēšana (1. novembris).
- 1922 - gāztais sultāns Mehmeds IV Vahidetins pamet valsti, bet par kalifu kļūst Abdulmedžids efendi (16. novembris).
- 1923 - Lozannas miera līgums (24. jūlijs).
- 1923 - Ankara tiek pasludināta par galvaspilsētu (13. oktobris).
- 1923 - Turcijas Republikas proklamēšana (29. oktobris).
- 1924 - Kalifāta likvidēšana un no valsts tiek izraidīti Osmaņu dinastijas locekļi un piederīgās personas (3. marts).